Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Pomiń baner

Nawigacja okruszkowa Nawigacja okruszkowa

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Polub Instytut Kultury

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Święto Wniosny – mój Nowy Rok

Moje najważniejsze dziedzictwo jest niematerialne – jest to Chiński Nowy Rok, czyli święto, które nazywa się „Święto Wniosny". Podczas tego święta spędziłam wiele miłych chwil z rodziną oraz przyjaciółmi i chyba z tego powodu wybrałam je do opisania. 
 
Już miesiąc przed samym świętem w sklepach zaczynają pojawiać się towary związane z Nowym Rokiem, na przykład dwuwiersz Nowego Roku, czerwone koperty i fajerwerki. Oprócz tego w cukierniach oraz piekarniach zaczyna się sprzedaż różnych słodyczy. Na oknach wiesza się dekoracje świąteczne, mające głównie kolor czerwony oraz żółty. Na ulicach wszędzie słychać radosne piosenki, a ludzie wydają się być bardziej sympatyczni i cierpliwi. To wszystko razem tworzy wyjątkowy świąteczny klimat. Kiedy oddycha się powietrzem przepełnionym tą atmosferą, można poczuć, że nasze komórki śpiewają z radością.
 
Im bliżej Nowego Roku, tym każda rodzina jest coraz bardziej zajęta. Przed Nowym Rokiem powinno się zrealizować wiele zadań, na przykład wyrzucić niepotrzebne rzeczy, zdjąć stare dwuwiersze i nakleić nowe, zmienić swój wygląd (zmienić fryzurę czy kupić nowe ubrania) oraz kupić dużo jedzenia. Poza tym, według chińskiej ludowej religii, 24 grudnia (w tradycyjnym kalendarzu chińskim) jest dniem pożegnania bóstw; od tego dnia do 4 stycznia (w tradycyjnym kalendarzu chińskim) wszystkie bóstwa na świecie powracają do raju i zawiadamiają Nefrytowego Cesarza o zachowaniach ludzi. Szczególnie bóg pieca (wierzymy, że w każdej kuchni jest obecny jeden bóg pieca), będzie dokładnie opowiadać Nefrytowemu Cesarzowi o dobrych i złych zachowaniach każdej rodziny. Z tego powodu w tym dniu składamy bogu pieca oraz przodkom ofiary: wino, mięso, cukierki, ciasteczka, Tāngyuán (słodkie kulki ryżowe), a nawet świeże warzywa dla konia boga pieca. Słodycze są konieczne, ponieważ wierzymy, że jeżeli bóg pieca zje coś słodkiego, to będzie mówić Nefrytowemu Cesarzowi same dobre rzeczy na nasz temat. Po dniu pożegnania bóstw możemy dokładnie wyczyścić i posprzątać swój dom oraz zmienić ustawienie mebli, ponieważ w tym okresie wszystkie bóstwa są nieobecne w domu i tym samym nie będziemy im przeszkadzać. W dzisiejszych czasach jednak, ten obyczaj nie jest już tak aktualny.
 
W sylwestra rodzina spotyka się z krewnymi, aby wspólnie zjeść kolację. Przygotowuje się wiele potraw, ale ich ilość i rodzaj nie są uregulowane. Wedle obyczaju przygotujemy posiłki mające dobre znaczenie oraz pozytywną symbolikę. Na stole możemy znaleźć ryby (po chińsku yú), których wymowa jest taka sama jak „coś zaoszczędzone (yú)" – ta potrawa oznacza: „co roku mamy coś zaoszczędzone, coś zostaje" i symbolizuje, że nie będziemy głodni i biedni, ale szczęśliwi i bogaci. Oprócz tego popularnym świątecznym posiłkiem są pierogi. Jest tak dlatego, że wyglądają podobnie jak „yuanbao" (typ sztabki srebra lub złota używany jako waluta w Chinach aż do XX w.). Poza tym z ryżu kleistego przygotowuje się „Nian Gao" („ciasto roku"), które jest bardzo popularnym jedzeniem na rodzinną kolację. „Nian gao" znaczy „co roku możemy uzyskać postęp oraz awans". „Warzywo długowieczne" (rodzaj kapusty sitowatej) też jest często przygotowywane jako potrawa na spotkanie rodzinne. Zgodnie z nazwą, warzywo długowieczne ma przynosić długowieczność. Kiedy je jemy, to nie żujemy go, ale przełykamy je w całości, ponieważ całe liście warzywa symbolizują życie pełne i długotrwałe. Ponieważ wtedy, kiedy obchodzimy Święto Wniosny, nadal jest zimno, „hot pot" („gorący garnek") też jest bardzo popularnym posiłkiem; z tego powodu zjazd rodzinny przy kolacji bywa nazywany „zbieraniem się dookoła garnka".
 
Po kolacji, starsi i rodzice dają dzieciom czerwone koperty, w których są pieniądze. Zwykle nazywa się to „czerwone koperty", co dosłownie można przetłumaczyć jako „pieniądze, które mogą tłumić rok" i co oznacza „szczęśliwe pieniądze". Symbolizuje to starania oraz troskę starszych; to forma  życzenia dzieciom spokojnego i szczęśliwego nowego roku. Pochodzenie określenia „pieniądze, które mogą tłumić rok" ma różne wersje. Jedna z nich jest legendą mówiącą o tym, że dawno, dawno temu, istniały złe duchy, które nazywały się „suì". W sylwestra, kiedy dzieci spały, takie złe duchy lubiły je drażnić i sprowadzać na nie choroby. Wtedy w pewnej rodzinie, która miała tylko jedno dziecko, rodzice martwili się, że złe duchy zrobią coś złego ich pociesze. Ugotowali więc osiem monet, zapakowali je w czerwony papier i położyli pod poduszką. Wieczorem, kiedy złe duchy przyszły i chciały dotknąć dziecka, monety wypuściły światło i odstraszyły złe duchy. Rodzice byli bardzo radośni i dzielili się swoim sposobem z innymi ludźmi. Dlatego „czerwone koperty" nazywa się „pieniędzmi, które mogą tłumić suì (złego ducha)". Wymowa „zły duch" („suì") jest taka sama jak „rok" („suì"), z czasem więc „czerwone koperty" zaczęto określać jako „pieniądze, które mogą tłumić suì (złego ducha / rok)".
 
Po rozdaniu czerwonych kopert, wszyscy razem oglądają specjalne świąteczne programy oraz grają w gry. Na przykład „Madżong" jest bardzo popularną grą dla starszych. Madżong jest grą pochodząca z Chin, zwykle gra w niego 4 graczy. W grze wykorzystuje się specjalny komplet 144 kamieni, na których napisane są chińskie znaki i symbole. Kiedy gra się w Madżonga, trzeba dużo myśleć, żeby utworzyć strategię oraz kalkulować prawdopodobieństwo pojawienia się pewnych kamieni. Jest to jednak gra, która obejmuje również pewien stopień szansy. Dzieci i młodzież też mają swoje gry, np. pokera, gry stołowe, Jengę oraz puszczanie fajerwerków. W tym dniu mamy taki obyczaj, który się nazywa się – dosłownie tłumacząc – „ochranianie roku". Polega on ta tym, że im później pójdzie się spać, tym lepiej, bo dzięki temu w następnym roku nie będziemy biedni. Poza tym wierzymy, że jeżeli pójdziemy do łóżka później, to starsi będą żyć dłużej, ponieważ „ochraniamy" więcej roku. Kiedy byłam młodsza, bardzo lubiłam sylwestra nie tylko z powodu tego, że mogłam jeść różne pyszne potrawy, ale też dlatego, że to był jedyny dzień, w którym mogłam pójść spać później. 
 
Chociaż od trzech lat studiuję w Polsce i nie świętuję Chińskiego Nowego Roku z rodziną i przyjaciółmi, to jednak wspólna pamięć o tym święcie nadal jest dla mnie znacząca i nie mogłabym o tym zapomnieć. To jest mój skarb i moje dziedzictwo.
 
Autor: Wan-Lu Lin 2014r.
Data opublikowania: 06.04.2014
Osoba publikująca: Agnieszka Pudełko